بازبینی الگوهای غالب ارتباطی زوجین ایرانی بر مبنای "بن‌مایه تعارضی ارتباط": یک بررسی کیفی

چکیده هدف: مطالعه حاضر با هدف بازبینی و تدوین الگوهای غالب ارتباطی زوجین ایرانی در چهارچوب دیدگاه روابط موضوعی و بر مبنای صورت‌بندی روابط در الگوی "بن‌مایه تعارضی ارتباط" بود. روش: این مطالعه کیفی و با رویکرد تحلیل محتوای جهت‌دار بود.ارزیابی با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج مطالعه، بر روی 41 نفر (17 زن) و (24 مرد) انجام شد. داده‌ها با استفاده از مصاحبه ساختار نایافته جمع‌آوری و به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. برای تأیید دقت و صحت داده‌ها از معیارهای گابا و لینکلن استفاده‌شده است. یافته ها: با تحلیل داده‌ها چهار الگوی ارتباطی: 1)الگوی نگران از قضاوت، ارزش‌گذاری و اتهام‌های دیگران 2)الگوی نگران از واکنش‌های آسیب‌زای دیگران و پیامدهای آن3 ) الگوی تلاش برای اجتناب از ایجاد آسیب و ناراحتی در دیگران 4) الگوی عدم ابراز خواست به جهت ناامیدی در برآورده شدن آن؛ به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: الگوهای به‌دست‌آمده بر اساس نظریه‌های روان پویشی به‌ویژه روی آورد روابط موضوعی که معتقدند روابط فرد در نخستین سال‌های زندگی با اطرافیان درون سازی شده و در موقعیت‌های بزرگ‌سالی بازنمایی می‌شوند؛ و بر اساس دو مفهوم مهم "تحریف‌ انتقال" و "اجبار به تکرار"، قابل تبیین هستند. درواقع زوج‌ها، در موقعیت‌های ارتباطی به‌صورت ناهشیار همان روابطی که در کودکی درون سازی کرده‌اند را به کار می‌بندند. یافته‌های پژوهش بر این نکته تأکیددارند که پدیدآیی تعارض‌های زوجین را نمی‌توان صرفاً در چهارچوب روابط کنونی تبیین نمود و ردیابی این مشکلات در بازنمایی‌های "خود – موضوع" ضروری است.